Panik Atak Nedir? Panik Bozukluk Nedir?

Panik Atak Nedir?

Panik atak, aniden ve genelde ortada bir tehdit yokken ortaya çıkan yoğun bir korku ve endişe durumunu tanımlayan bir anksiyete bozukluğu semptomudur.

Panik Atak Ne Kadar Sürer?

Panik ataklar genellikle birkaç dakika ile yarım saat arasında sürer, ancak kişinin bu süre zarfında yoğun duygusal ve fiziksel belirtiler yaşamasına neden olabilir.

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

• Şiddetli Anksiyete ve Korku: Genellikle belirgin bir neden olmaksızın yoğun bir korku veya endişe hissi.
• Kalp Çarpıntısı: Hızlı kalp atışı veya şiddetli kalp çarpıntısı. Bu durum, panik atak yaşayan kişinin kalp krizi geçirdiğini sanarak sıkça hastaneye başvurmasına sebep olabilir.
• Nefes Darlığı: Sık sık derin nefes alamama veya nefes darlığı hissi.
• Terleme: Aşırı terleme, özellikle ellerde ve alında.
• Titreme veya Sarsıntılar: Vücutta yoğun ve kontrolsüz titreme ve sarsıntılar
• Baş Dönmesi veya Bayılma Hissi: Baş dönmesi, denge kaybı veya bayılma hissi.
• Göğüs Ağrısı veya Rahatsızlık.
• Ürperme veya Sıcak Basması.
• Mide Rahatsızlığı: Mide bulantısı, karın ağrısı veya rahatsızlık.
• Soğuk Terleme: özellikle el veya ayaklarda soğuk terleme.

Panik ataklar, bireyin günlük yaşamını yoğun şekilde etkileyebilir ve yaşanan belirtiler genellikle çok şiddetli ve korkutucu olabilir. Panik ataklar, genellikle belirgin bir tetikleyici olmadan ortaya çıkabilir ve tekrarlayabilirler. Panik ataklarının sık sık tekrarlanması durumunda, kişi panik bozukluk tanısı alabilir.

Panik Bozukluk Nedir?

Panik bozukluğu, DSM-5 (Zihinsel Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Beşinci Baskı) tarafından tanımlandığı şekliyle bir anksiyete bozukluğudur. Bu bozukluk, tekrarlayan panik atakları ve bu ataklar arasında sürekli kaygı ve panik atakların olması durumunu ifade eder. 

Panik Bozukluğun Belirtileri Nelerdir?

Aniden başlayan ve genellikle panik atağın eşlik ettiği ve genellikle birkaç dakikadan yarım saate kadar süren yoğun korku veya kaygı. Bu ataklar görünürde bir neden olmaksızın meydana gelebilir ve aşağıdaki gibi semptomları içerebilir: 

Çarpıntı veya taşikardi.

Nefes darlığı veya boğulma hissi. 

Terleme ve titreme. 

Baş dönmesi veya baygınlık hissi.

Karın ağrısı veya karın ağrısı. 

Soğuk veya sıcak ısı. 

Korku, sürekli endişe ve korku ile karakterizedir. 

Panik Bozukluk Nasıl Oluşur?

Kişi bir sonraki panik atağı yaşama korkusuyla yaşar ve bu durum günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyebilir. Tekrarlayan panik atakları ve bu ataklar arasında sürekli kaygının olması panik bozukluğu tanısı için gereklidir. Panik bozukluğunun kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik, biyolojik faktörler, stres, travmatik olaylar ve kişilik özellikleri gibi birçok faktörün rol oynayabileceği düşünülmektedir. Çoğunlukla bilişsel davranışçı terapi, ilaç tedavisi (antidepresanlar ve anti-anksiyete ilaçları) veya bu yöntemlerin bir kombinasyonu kullanılır. Panik bozukluğu oldukça tedavi edilebilir bir anksiyete bozukluğudur. Ancak doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanıyla çalışmak önemlidir.

Panik Atak ve Panik Bozukluk Arasındaki Farklar Neler?

Panik Atak:

• Panik atak, aniden ortaya çıkan ve şiddetli bir korku, panik veya rahatsızlık hissi ile bağlantılı olan bir durumdur.
• Panik ataklar genellikle belirgin bir neden olmaksızın ortaya çıkar ve birkaç dakika ile yarım saat arasında sürebilir.
• Panik ataklar birçok farklı belirti ile birlikte gelir, bu belirtiler arasında kalp çarpıntısı, nefes darlığı, titreme, terleme, baş dönmesi ve mide rahatsızlığı bulunabilir.
• Bir panik atak, bir kişinin yaşadığı belirli bir semptomatik olaydır.

Panik Bozukluk:

• Panik bozukluk, tekrarlayan panik ataklarının yanı sıra, bu ataklar arasında sürekli bir endişe durumu hakimdir.
• Panik bozukluğu olan bir kişi sürekli olarak bir sonraki panik atak olma korkusuyla yaşar. Panik atak geçirdiği yerlerde bulunmaktan kaçınır. Bunun devam etmesi obsesif bir hal alabilir.
• Panik bozukluk genellikle panik ataklarının sürekli veya tekrarlayan olması ve bu ataklar nedeniyle kişinin günlük yaşamının etkilenmesiyle tanımlanır.
• Panik bozukluğu olan bir birey, panik ataklarının yanı sıra genel olarak kaygı belirtileri de yaşayabilir.

Özetle, panik ataklar belirli semptomatik olaylardır yani panik bozukluk durumunun bir semptomudur, ancak panik bozukluk, bu atakların yanı sıra sürekli bir endişe durumu ve günlük yaşamı etkileyen bir hali içerir. Panik ataklar bir kişinin yaşadığı belirli anlardır, ancak panik bozukluk, bu atakların sürekliliğiyle ilişkilidir. Her ikisi de bir mental sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilmeli ve tedavi edilmelidir.

Panik Atak Nasıl Oluşur?

Panik atakların oluşumunda birçok faktör etkili olabilir ve bu faktörler genellikle karmaşıktır. Genelde herkes hayatının bir döneminde en az bir kez panik atak geçirir. Panik atakların ortaya çıkmasında rol oynayan bazı olası sebepler şunlar olabilir:

Genetik Faktörler: Aile öyküsünde panik bozukluğu veya diğer anksiyete bozuklukları olan bireylerde panik atak riski artabilir. Genetik yatkınlık, bu tür bozuklukların oluşma riskini artırabilir.

Stres: Günlük yaşamda yoğun stres, travmatik olaylar veya uzun süreli stres, panik atak riskini artırabilir. Özellikle stresli durumlarla baş etme mekanizmalarının zayıf olması durumunda panik ataklar ortaya çıkabilir.

Biyo-psikososyal Faktörler: Biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörlerin bir kombinasyonu, panik atak riskini artırabilir. Bu faktörler arasında kişilik özellikleri, çocukluk dönemindeki travmatik deneyimler ve çevresel etkenler yer alabilir.

Anksiyete Duyarlılığı: Bazı bireylerde vücutta normalde tehlikesiz olan durumlar veya belirtiler, anksiyete ataklarına yol açabilir. Bu duruma anksiyete duyarlılığı denir ve kişi, normal fizyolojik tepkilere aşırı duyarlı hale gelmiştir.

Majör Yaşam Değişiklikleri: Büyük yaşam değişiklikleri, örneğin iş kaybı, boşanma, sağlık sorunları gibi durumlar, panik atakların ortaya çıkma riskini artırabilir.

Madde Kullanımı: Uyuşturucu ve alkol gibi maddelerin kullanımı, panik atakları tetikleyebilir veya şiddetlendirebilir.

Panik Atak ve Panik Bozukluk Nasıl Tedavi Edilir?

Panik atak veya panik bozukluk tedavisi genellikle bireyselleştirilmiş bir yaklaşım gerektirir ve çeşitli terapi yöntemleri ve gerektiğinde ilaç tedavisi içerebilir. 

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bilişsel davranışçı terapi, panik atakların tedavisinde etkili bir yaklaşımdır. BDT, bireyin düşünce kalıplarını tanımlamasına ve olumsuz düşünceleri olumlu ve gerçekçi düşüncelerle değiştirmesine odaklanır. Ayrıca, korkulan durumlarla başa çıkma becerilerini geliştirmeye yönelik pratik stratejileri içerir.

Gevşeme Teknikleri: Derin nefes almak, progresif kas gevşemesi, yoga ve meditasyon gibi gevşeme teknikleri, panik ataklarda ortaya çıkan fiziksel belirtileri yönetmeye yardımcı olabilir.

İlaç Tedavisi: Bazı durumlarda, özellikle şiddetli panik atak veya panik bozukluğu durumlarında, ilaç tedavisi düşünülebilir. Antidepresanlar ve anksiyolitik ilaçlar, bu tedavi seçenekleri arasında yer alabilir. Bu ilaçlar, belirtileri hafifletmeye ve tekrarlayan atakları önlemeye yardımcı olabilir.

Psikolojik Danışmanlık: Panik atak veya panik bozukluk yaşayan bireyler için bireysel danışmanlık, duygusal destek sağlayabilir ve başa çıkma becerilerini güçlendirebilir.

Hayat Tarzı Değişiklikleri: Sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıkları, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve düzenli uyku, genel zihinsel sağlığı olumlu yönde etkileyebilir.

Her bireyin durumu farklıdır, bu nedenle etkili bir tedavi planı oluşturabilmek için bir uzmana başvurmak önemlidir. Panik atak veya panik bozukluğu tedavisinde başarı genellikle bireyin terapiye olan bağlılığı ve terapi sürecine aktif katılımı ile ilişkilidir.